23 Haziran 2017 Cuma

Y.ABRAHAM: İSRAİL’İN HAMAS VE KATAR KRİZİ KORKULARI



İSRAİL’İN HAMAS VE KATAR KRİZİ’NE İLİŞKİN KORKULARI
Yuval Abraham (İsrailli serbest gazeteci)
Middle East Eye, 15.6.2017

Tercüme: Zahide Tuba Kor

(…)
Katar’da daha evvel [1999-2001] İsrail Heyet Başkanı sıfatıyla görev yapmış Eli Avidar, Middle East Eye’a dedi ki, İsrail Katar’a karşı Suudi Arabistan ve diğerlerini agresif bir şekilde desteklemeli. “Bu pisliğe/karmaşaya bir son vermek için uygun bir fırsat. İsrail, Katar’ın terörü finansmanını durduracak baskı için Washington’da lobi faaliyeti yürütmeli; ama bunu yapmıyor. Ben sürekli kendi kendime soruyorum, ‘Acaba İsrail niçin Katar’a karşı daha aktif ve lafını esirgemez değil?’ diye”
İsrail Savunma Bakanı Avigdor Lieberman, krizle ilgili yorum yapan tek yetkili isimdi. Katar’ın tecrit edilmesinden bir gün sonra 5 Haziran’da dedi ki bu adım “teröre karşı savaşta birçok işbirliği imkânına kapı aralıyor.”
(…)
Bu pasif duruşun arkasında ne yatıyor? Birçok İsrailli akademisyen, analist ve istihbarat kaynağı, İsrail’in bu krizden kaybedebileceği şeylerin kazançlarından çok daha fazla olabileceğini belirtiyor.
Tel Aviv Üniversitesi İsrail Güvenlik Araştırmaları Enstitüsü’nden Yoel Guzansky ve Kobi Michael, krizin “Körfez İşbirliği Konseyi’nin 1981’de kurulmasından bu yana patlak veren krizlerin en ciddisi” olduğunu söylüyor.
İsrail’in ikili yaklaşımı olması gerektiğini savunuyorlar: “Bir tarafta [Katar’ın] HAMAS’a desteğinden ve lider kadrosuna kapılarını açmasından duyulan rahatsızlık var… Diğer tarafta İsrail, Katar’ın Gazze’nin rehabilitasyonuna için verdiğe desteğe ve maaş ödemeleri için aktardığı paraya çok büyük bir önem veriyor… İsrail’in çıkarı, İran ile HAMAS’ın statüsünün altını oyacak ama Katar’ın Gazze’ye yönelik olumlu politikalarına ve HAMAS’la arasında arabulucu kanalı olmasına da zarar vermeyecek şekilde bu işi sonlandırmayı hedefleyen Amerikan arabuluculuğunu desteklemek yönünde.”
Yayınladıkları rapor, İsrail’in üç muhtemel sonucu önlemek istediğini anlatıyor: İran ile HAMAS arasında daha güçlü ilişkilerin gelişmesi, Gazze’deki insani durumun çökmesi ve Filistin Yönetimi’nin Gazze’nin kontrolünü ele geçirmesi.
1. İran korkusu
Birçok gözlemci, Katar’ın çekilmesiyle oluşacak boşluğun HAMAS’ı alternatif bir mali destek kaynağı arayışına itmesinden ve bu çerçevede örgütün İran eksenine geri dönmesinden endişeli.
(…)
Ayrıca Guzansky ve Michael, Sünni eksenin Gazze’de HAMAS’ın yerine Filistin Yönetimi’nin geçmesi arzusunu İsrail’in paylaşmadığını söylüyor. Zira İsrail şu an olduğu gibi Batı Şeria ile Gazze’nin birbirinden kopuk şekilde kalması için uğraşıyor.
2. Yeni bir savaş korkusu
(…)
Yıllar yılı Mossad’da çalışmış adının açıklanmasını istemeyen üst düzey bir İsrailli yetkili, Middle East Eye’a dedi ki, İsrail yönetimi Katar’dan HAMAS’a mali desteği kesmesini istemekle birlikte “Gazze’de gerçek bir insani kriz çıkmasını da arzu etmiyor, her ne kadar bu aşamaya giderek yaklaşılıyor olsa da.”
“Bu, bizi 2014’teki noktaya geri döndürebilir; o dönem HAMAS iyice köşeye sıkıştırılmış ve vurabilecekleri tek yer İsrail kalmıştı. Zannediyorum ki İsrail bu senaryodan korkuyor ve Gazze’nin istikrarsızlaşmasını istemiyor.”
Hayfa Üniversitesi Ortadoğu Araştırmaları’nda araştırmacı olan Şaul Yanai de uyarıyor: Mali desteğini kaybetmiş çaresiz bir HAMAS’a, gergin İsrail koalisyon hükümeti içinde erken seçime gitme söylentilerinin eşlik etmesi, zehirli bir karışıma dönüşebilir. “Bu, bir savaş için gayet mümbit bir zemin oluşturabilir. Ümitsiz siyasetçiler savaş gitme eğilimindedir.”
Diğer bir İsrailli istihbarat kaynağı da Middle East Eye’a dedi ki, İsrail her yaz mevsiminde olduğu gibi yine Gazze’de bir savaşa hazırlık yapıyor. Ama o, bu yaz bir savaşın patlak vermesini beklemiyor.
(…)
Ona göre “İsrail, Gazze’de statükonun sürmesini arzu ediyor.”
(…)
3. Filistin Yönetimi korkusu
Pazar günü İsrail bakanlar kurulu, Filistin Yönetimi lideri Mahmud Abbas’ın talebi üzerine Gazze’ye elektrik arzını azaltma kararı aldı.
Bu adım, daha büyük bir toprak parçası olan Batı Şeria’yı kontrol eden Filistin Yönetimi’nin siyasi rakibini zayıflatma çabası olarak görülüyor. Filistin Yönetimi sözcüsü Tarık Raşmavi, HAMAS’tan Gazze’deki hükümet kurumlarının tüm yetkilerini kendilerine devretmesi”ni istedi
(…)
İsrail Başbakanı Benyamin Netanyahu, bunu “Filistinlilerin kendi iç ihtilafı” olarak niteleyerek İsrail’in Gazze’de “bir tırmanma istemediği”ni söyledi.
(…)

Bir başka İsrail istihbarat kaynağı ise Middle East Eye’a Gazze’de yeni bir savaşın an meselesi olduğunu söyledi: “Bu yaz olmazsa önümüzdeki yaz, o da olmazsa bir sonrakinde, ama önünde sonunda yeni bir savaşın patlayacağına emin olun.”

Hiç yorum yok:

Yorum Gönder