D.IGNATIUS: İSRAİL ABD’DEN NE İSTİYOR?

İSRAİL ABD’DEN NE İSTİYOR?

David Ignatius (Washington Post gazetesi köşe yazarı, ödüllü gazeteci ve kitapları en çok satanlar listesinde yer alan casusluk romanı yazarı)

Washington Post, 24.1.2017

Tercüme: Zahide Tuba Kor

NOT: CIA ve Amerikan yönetimindeki etkili kişilerle sıkı bağlantıları olan ve yazılarında içeriden önemli bilgiler veren David Ignatius'a ait bu blogda yer alan 63 yazının tercümesini toplu olarak okumak için TIKLAYINIZ.

Tel Aviv

Başkan Trump’ın İsrail’i kucaklaması, Yahudi devletinin liderleri için beklenmedik bir ikilem doğuruyor: ABD’den ne istediklerine bir karar vermek zorundalar, ama bu noktada aralarında keskin bir ihtilaf sözkonusu.

İsrail Başbakanı Benjamin Netanyahu, Trump fırsatını değerlendirerek salı günü Batı Şeria’daki Yahudi yerleşimlerine 2500 bina daha inşa etme planını açıkladı. Sadece iki gün evvel iki lider Trump’ın deyimiyle “çok hoş” bir telefon görüşmesi gerçekleştirmişti. Bundan cesaret alan Netanyahu [Z.T.K. Yahudi yerleşimlerini kastederek] “inşa ediyoruz ve buna devam da edeceğiz” dedi.

Netanyahu’nun bu hızlı çıkışı bazı İsrailli yetkilileri sinirlendirdi. (…)

Trump’ın seçilmesi nice İsraillinin hayallerini gerçekleştirdi; ABD’nin İsrail’e “Filistinlilere taviz ver” baskısı bundan böyle azalacak. Ama bazılarına göre bu, “arzu edilen şeyler konusunda dikkatli olunması gereken” bir durum. (…)

Bu hafta içinde Tel Aviv’de Milli Güvenlik Araştırmaları Enstitüsü tarafından düzenlenen bir konferansta, Trump döneminde İsrail’in karşı karşıya olacağı muammalarla ilgili panoramik bir görüş sunuldu. Netanyahu dışında neredeyse İsrailli tüm üst düzey yetkililer bu konferansa katıldılar. Dillendirilen görüşler birbirinden son derece farklıydı.

Bir barış anlaşmasının en güçlü savunucusu olan Milletvekili [Z.T.K. ve eski Dışişleri Bakanı] Tzipi Livni, “İsrail ayrılma ve ilhak arasında artık bir karar vermek zorunda. Yeni yönetimle birlikte bundan böyle İsrail, daha evvel tecrübe ettiği baskıları Washington’dan görmeyecek. İsrail artık ne tür bir gelecek arayışında olduğuna karar verme fırsatıyla –daha doğrusu sorumluluğuyla– karşı karşıya” dedi.

İsrail’in Trump’tan ne beklemesi gerektiği konusundaki teklifler muhtelif.

(…)

Konferansa katılan Amerikalılar, İsrail’den Trump’tan ricalarında dikkatli olmasını tavsiye ettiler. İsrail-Filistin anlaşması için bastırdığı dönemde Obama yönetiminin özel elçisi olarak görev yapan ABD’nin eski İsrail büyükelçilerinden Martin Indyk dedi ki “Trump’ın ne yapacağını söylemek zor; zira kendisinin de ne yapacağını bildiğinden hiç emin değilim”.

(…)

Bard College’da ders veren önde gelen dış politika uzmanı akademisyenlerden Walter Russell Mead, Trump’ın düşük bir popülariteyle ve oyların yarıdan azını alarak başkanlık koltuğuna oturduğunu hatırlatarak İsraillilerin “Amerikan halkı nezdinde Trump’la birlikte anılmaması” ve onun “İsrail’in adamı” olarak görülmemesi konusunda uyardı.

Trump, (…) İsrail-Filistin anlaşması konusunda müzakerelere başlanması arzusunu dile getirdi. Ancak barış müzakerelerinin savunucusu ve ABD’nin eski İsrail Büyükelçisi Itamar Rabinovich şöyle bir uyarıda bulundu: “%90 İsrail yanlısı bir anlaşma yaparak … arabulucu olamazsınız. Bu tutmaz.”

Önce gelen bir İsrailli akademisyen olan Şlomo Avineri ülkesinin yaşadığı ikilemi yalın bir şekilde özetledi: “1967’den sonra İsrail, coğrafi veya demografik olarak, ne tür bir ülke olmak istediğine bir türlü karar veremedi. Bu sene ne tür bir İsrail istediğimizi artık söylemeliyiz.” Trump’ın sunduğu muamma şu: İsrailliler [Beyaz Saray’dan] ne istemeliler?