D.IGNATIUS: OBAMA’NIN AJANDASINDA KALAN ÜÇ ÖNEMLİ KONU

OBAMA’NIN AJANDASINDA KALAN ÜÇ ÖNEMLİ KONU

David Ignatius (Washington Post gazetesi köşe yazarı, ödüllü gazeteci ve kitapları en çok satanlar listesinde yer alan casusluk romanı yazarı)

Washington Post, 8.11.2016

Tercüme: Zahide Tuba Kor

Başkan Obama’nın yeni başkan koltuğuna oturmadan evvelki ara dönemde üç dış politika meydan okumasına odaklanması şart: (i) Rusya ve diğer devletlerle siber alandaki kuralları belirlemek, (ii) Rakka’ya müdahale ve İslam Devleti (İD)’ni yok etmek için baskıyı sürdürmek, (iii) Transpasifik Ortaklığı anlaşmasının Kongre’den geçmesi için topal ördek haliyle “mucizevî” bir çaba sarf etmek.

Bu geçiş sürecindeki en hassas meydan okuma Rusya’yla ilgili. Zira Moskova’nın seçimlerden evvel Demokrat Parti’nin web sitesini hekletmesi onlarca yıldır yaşanan en istikrarsızlaştırıcı ve potansiyel olarak tehlikeli süper güç yüzleşmesiydi. Yeni başkanın Amerikan-Rus ilişkilerini uzun vadede nasıl yeniden dengeleyeceği konusunda bir karar vermesi lazım; ama Obama, giderayak siber alanın kurallarının şekillenmesine yardımcı olabilir.

(…)

Obama’nın görevi bırakacağı 20 Ocak’a kadar İD’i “geriletme ve nihai olarak yok etme” sözünü tutması imkânsız görünüyor. Ancak geçen hafta sonu Amerikalı komutanlar, Rakka’yı İD’den temizleyip elinde tutacak birliklerin kompozisyonu konusunda koalisyon ortakları arasındaki ihtilaflara rağmen, şehri geri almak için savaşı kararlılıkla sürdürdüklerini söylediler.

Obama, CENTCOM Komutanı General Joseph Votel’in “şimdiye kadar kim işe yaradıysa onunla yoluna devam et” tavsiyesi uyarınca, Türkiye’nin karşı çıkmasına rağmen, Rakka’nın kıstırılmasında Suriye Demokratik Güçleri (SDG) olarak bilinen Kürt yoğunluklu şemsiye örgüte bel bağlamışa benziyor. Bu çıkarlara uygun düşen bir karar: Yaklaşık 25.000 SDG savaşçısı hazır; Türkiye ve ABD tarafından desteklenen özgür Suriye Ordusu birliklerinin eğitimi için ise daha aylara ihtiyaç var. (…)

Amerikalı yetkililer Rakka takviminin ivedi olduğu düşüncesindeler; amaç sadece yeni başkan yemin edip göreve başlayana kadar ilerleme kaydetmek değil. Bu bir hız savaşı ve komutanlar Musul’da son dönemde kaydedilen ilerlemenin devam etmesini elzem görüyorlar. Rakka İD’in elinde kaldığı sürece ölümcül terör saldırılarının rampası olabilir. Cuma günü bir Fransız üst düzey yetkili Rakka operasyonunun terörün vurduğu Avrupa ülkeleri için bir aciliyet olduğunun altını çizdi.

Obama eğer ki Türkiye’yle gerilimi düşürmezse halefine karmaşık bir problem bırakacak. Irak Kürdistan’ının üst düzey bir temsilcisi ve onun Türkiye destekli lideri olan Mesud Barzani tarafından pazar günü bu konuda yeni bir yaklaşım masaya getirildi. Telefonla yaptığım mülakatta bu yetkili dedi ki Türkiye’nin Rakka operasyonu konusundaki korkuları, YPG’den ayrı hareket edebilecek ve fakat Amerikan komutası altında olacak Rojava Peşmergeleri adıyla bilinen Barzani’nin eğittiği Suriyeli Kürt milislerin katılımıyla yatıştırılabilir.

Obama’nın geçiş dönemindeki son meydan okuması, vakti zamanında çok ses getiren “Asya’ya Kayış” politikasının en önemli sembolik öğesi olan 12 devletin taraf olduğu Transpasifik Ortaklığını bir şekilde geçirebilmek. Obama, Asyalı liderlere eğer Cumhuriyetçi liderlik işbirliği yaparsa Kongre’den geçirmek için yeterli oyu toplayabileceğini söyledi. Beyaz Saray’ın çok doğru bir şekilde savunduğu gibi, anlaşmanın Kongre’den geçirilememesi Çin için çok büyük bir stratejik zafer olacaktır.

Salı günkü seçimlerle birlikte Obama başkanlığı neredeyse tarih oldu. Ama 2017 ve sonrasında dünyayı şekillendirecek bu üç büyük şeyi hala daha başarabilir durumda.