R.TALLEY: SUUDİLER AMERİKAN KAYA PETROLÜNÜ SAFDIŞI BIRAKAMADI

SUUDİ PETROL DARBESİ AMERİKAN KAYA PETROLÜ ÜRETİMİNİ SAFDIŞI BIRAKMAYI BAŞARDI MI?

Richard Talley (New York’ta yerleşik serbest müşavir; New York ve Amsterdam’ın eski emtia analisti)

Real Clear Energy, 7.7.2016

Tercüme: Zahide Tuba Kor

 

(…) Suudi Arabistan gecikmeli de olsa sonunda iki senedir devam eden agresif petrol fiyatı savaşını sona erdirme işaretleri veriyor.

(…) petrol fiyatını 100 dolardan 26 dolara kadar düşüren temel saik, Amerikan kaya petrolü sondajı işlemlerinin OPEC üyelerinin pazar payını ciddi şekilde ele geçirme riskinden duyulan korkuydu.

(…)

Haziran ayı sonuna doğru Suud’un yeni Enerji Bakanı Halid el-Falih Houston Chronicle’a kraliyetin pes ettiğini, fazla üretimin durdurulduğunu söyledi.

El-Falih’in verdiği bu garanti üzerine geçen hafta Amerikan Enerji Bakanı Ernest Moniz, petrol piyasasında arz-talep dengesinin yavaş yavaş yerli yerine oturacağına inandığını açıkladı. Moniz, gazetecilere Suud’un üretimi azaltmasının etkisinin gelecek seneye kadar görülemeyebileceğini, ancak varil fiyatlarının 70 dolara kadar çıkabileceğini, bunun da Amerikalı üreticilerin yeni kuyular açmasını beraberinde getirebileceğini belirtti. 

Peki Suud’ın bu ani değişimine yol açan neydi? Kraliyetin petrol fiyatlarına saldırısının Amerikalı petrol üreticilerine ciddi sıkıntılar verdiği doğrudur; ama bu adım, onları ezip geçerek safdışı bırakmaktan uzaktı. Her ne kadar Suud’un fazla üretim seferberliği yüzünden sondaj kulelerinin sayısı 2015’teki zirvesine kıyasla son dönemde yarı yarıya düşmüş olsa da Amerikalı üreticiler safdışı kalmadı.

Kraliyetin geri adım atma sebebi, Riyad’ın devasa bütçe açığı ve yükselen işsizliğin tetiklediği çok ciddi bir iktisadi krizle boğuşması. Ekonomisini çeşitlendirerek dengelemesi gerektiğinin farkında olsa da kısa ve orta vadede dönüşümün kilidinin yine petrol gelirleri olduğunun farkında.

(…) Veliaht Prens Muhammed bir Selman’ın “2030 Vizyonu”nun düşük petrol fiyatlarıyla hayata geçme şansı düşük.

(…)

Riyad’ın petrol üreten rakiplerinin belini bükme çabası tüm OPEC üyelerinin gelirlerini düşürdü. Yıllık istatistiklere göre OPEC’e üye 13 devletin bütçeleri, 2014’te toplamda 238 milyar dolar fazla vermişken 2015’te yaklaşık 100 milyar dolar açık verdi. ABD’nin hidrolik kırmaya dayalı endüstrisini safdışı bırakmakta başarısız kalırken rakipleri kadar kendine ve en yakın müttefiklerinin ekonomilerine de zarar verdi.

Önümüzdeki süreçte (…) stoklardaki üretim fazlası tükenene değin fiyatlar 30 dolara kadar inebilir. Buna rağmen petrol fiyatlarındaki muhtemel ani sert düşüşün Amerikan kaya sondajı endüstrisine etkisi sınırlı olacak gibi görünüyor; zira sektör, her iki başkan adayının da önerdiği politikalardan kaynaklı o denli sıkıntılı meselelerle karşı karşıya ki bunlar varoluşuna yönelik Suud’un vermek istediği zarardan çok daha tehlikeli sonuçlar doğurabilir.