27 Haziran 2011 Pazartesi

WITNESSES of the FREEDOM FLOTILLA






WITNESSES of the FREEDOM FLOTILLA

-Interviews with Passengers-
Zahide Tuba Kor
IHH Kitap: Istanbul, August 2011
352 pages



The full texts of all the interviews are in this blog http://witnessesofthefreedomflotilla.wordpress.com/



CONTENTS


WITNESSES OF THE FREEDOM FLOTILLA ON THE MAVI MARMARA


POLITICIANS

Inge Hoeger
“The brutal attack of Israel on the Freedom Flotilla has no predecessor in current history”
(German, politician and member of the Bundestag)

Sheikh Raed Salah
“The Freedom Flotilla is the first step of liberating the entire Palestinian land”
(Palestinian, leader of the Islamic Movement in Palestine ’48)


JOURNALISTS AND FILMMAKERS

Osama Qashoo
“It is sad, nothing has changed; I experienced on the Mavi Marmara what my father had experienced twenty years ago in Palestine”
(Palestinian living in the United Kingdom, award-winning documentary filmmaker and peace activist)

Hassan Ghani
“Israel has lost any sense of morality and become Goliath”
(Scot of Pakistani origin, correspondent of PressTV)

Iara Lee
“Creative and nonviolent actions are the most effective way of creating change”
(Brazilian of Korean descent living in the United States, documentary filmmaker and peace activist)

Ayşe Sarıoğlu
“The Mavi Marmara incident is a historic turning point”
(Turkish citizen, reporter of a Turkish daily, Taraf, and M.A. student)

David Segarra
“War and occupation does not only kill the bodies of the oppressed but also the soul of the oppressor”
(Spanish living in Venezuela, director of documentary films)

Manuel Espinar Tapial
“The Freedom Flotilla opened the eyes of millions”
(Spanish, freelance journalist and activist, coordinator of Rumbo a Gaza)

Laura Arau Crusellas
“Seeing how the Muslim men were made to kneel was really hard to accept; we are all equal”
(Spanish, freelance journalist and documentary filmmaker)

Ouassima Ibn Salah
“Israelis have built a country on blood and hatred, and live in fear of everything”
(Moroccan living in Turkey, correspondent of Al Jazeera Net and Moroccan daily, Al Massae)

Gadija Davids
“The baby on board was unnerving the Israeli soldiers”
(South African, correspondent of Radio 786)


MEDICAL PERSONNEL

Hamdi Osmanoğlu
“Israel’s intention was to kill; the way the martyrs and the wounded were targeted was surely proof of that”
(Syrian-born Turkish citizen, specialist in dermatology and chief physician)

Jerry Campbell
“Who would think an entire army would attack a ship full of unarmed humanitarian activists?”
(Australian, student of nursing)

Maryam Luqman Talib
“My brother, who was shot twice in the leg and made to walk, fainted three times on the way to helicopter”
(Australian of Sri Lankan origin, student of pharmacy)

Laura Macdonald Stuart
“All the injuries were from live ammunition”
(British, housewife and activist)

Shatha Barakat Bint Abdullatif
“In less than just fifteen minutes, everywhere filled with the wounded”
(Syrian, Arabic teacher and writer, institute director)

Nur Fitri Moeslim Taher
“We experienced on the Mavi Marmara what the Prophet and His companions had experienced”
(Indonesian, humanitarian relief volunteer and freelance writer)


WOUNDED ACTIVISTS

Surya Fachrizal Aprianus Ginting
“They shot me and then forced me to walk!”
(Indonesian, journalist)

Ahsan Shamruk
“I neither want the apology nor the money of Israel, but only real justice!”
(Palestinian living in the United Kingdom, self-employed)

Mehmet Ali Zeybek
“I experienced such a trauma that I couldn’t even remember my daughter”
(Turkish citizen, pharmacist)


ACTIVISTS

Edda Virginia Manga Otalora
“The treatment of Israelis reminded me Guantanamo and the illegal practices of the ‘War on Terror’”
(Swede of Colombian origin, historian and academician)

Kevin Neish
“The Israelis committed war crimes on the Mavi Marmara, and are lying to cover up what they have done”
(Canadian, activist and human rights observer)

Kenneth O’Keefe
Mavi Marmara and her passengers will forever have their place in history as defenders of humanity and justice”
(“World citizen” who renounced the U.S. citizenship, human rights and peace activist)

Nicci Enchmarch
“I witnessed violence, cruelty, incessant lying and racist behaviour of Israelis”
(New Zealander living in the United Kingdom, project management consultant and activist)

Paveen Yaqub
“I will never forget the courage of our brothers who sacrificed their lives to save us and the Gazans”
(British of Pakistani origin, peace activist)

Baboo Adem Zanghar
“We are proud of the Turkish brothers and the Turkish Prime Minister”
(Indian living in the United Kingdom, merchant)

Alexandra Lort Phillips
“The Israeli soldiers did not care about humanity at all”
(British, social worker)

Sarah Colborne
“People working together can change history”
(British, director of Palestine Solidarity Campaign)

Ismail Ali Nashwan
“I witnessed the massacre of the Zionists for the first time in my village, al-Dawayima, in 1948”
(Palestinian exiled to Jordan in 1956)

Mustafa Ismail Nashwan
“The Freedom Flotilla achieved much greater goals than anticipated”
(Jordanian of Palestinian origin, imam and preacher)

Fatima Mohammadi
“We experienced what the Palestinians have been experiencing for more than a half century”
(American of Iranian origin, lawyer and activist)

Dimitris Pleionis
“Israel has become a colonial power, and is doing the biggest harm to itself”
(Greek, elected municipal councillor and representative of the Ship to Gaza-Greece)

Nadeem Ahmed Khan
“We documented the brutality and the true face of Israel”
(Pakistani, lawyer and chairman of the Khubaib Foundation)

Haya Al Shatti
“Allah blessed every single Flotilla participant with His unique gifts”
(Kuwaiti, treasury-manager of a real estate firm)

Çiğdem Topçuoğlu
“My husband loved birds very much; wherever I go, a bird is following me since he was martyred”
(Turkish citizen, 2011 taekwondo champion, wife of martyr Çetin Topçuoğlu)



WITNESSES OF THE FREEDOM FLOTILLA ON THE SFENDONI

Paul Larudee
“My resistance to the Israelis is a victory for nonviolent resistance”
(Iranian-born U.S. citizen, philologist and peace activist, co-founder of the Free Palestine Movement and the Free Gaza Movement)

Gene St.Onge
Sfendoni was a microcosm of the world community that we dream about living in”
(U.S. citizen, consulting civil/structural engineer)



WITNESSES OF THE FREEDOM FLOTILLA ON THE CHALLENGER I

Huwaida Arraf
“Our global grassroots constituted a threat to Israel’s entire colonial, apartheid project”
(Palestinian with American and Israeli citizenship; lawyer, the chairperson of the Free Gaza Movement, and co-founder of the International Solidarity Movement)

David K. Schermerhorn
“In Gaza, I saw a resilient people living through appalling restrictions with grace and fortitude”
(U.S. citizen, activist and retired film and TV commercial producer)




INTRODUCTION

On the day of 31 May 2010, when conscientious people of the world were attacked in international waters, killed, wounded and taken captive, and when this mobilised the global conscience by taking the masses to the streets to protest the vicious attack, the idea of conducting interviews with the participants of the Gaza Freedom Flotilla to make the incident go down in history was conceived. However, after their arrival to Istanbul, I could only make four interviews since the participants were very busy at that time with medical checks, judicial process and so on. When the welcoming ceremony of the Mavi Marmara – on her arrival back from Israel seven months later – brought most of the Flotilla participants together in Istanbul in December, this work could be taken up once more. I began to make interviews first during the dinner for foreign guests – after the welcoming ceremony held in Sarayburnu, Istanbul, on 26 December 2010 – and then at the head office of the IHH for the next two days. By the end of three days, I was able to make interviews with thirteen foreign participants.

While editing a total of sixteen interviews conducted in June and December 2010, I got in touch through e-mail with some other noteworthy participants who were mentioned in the interviews. Every new interview led to new ones, thanks to the help of my friends in the IHH. I also had an opportunity to make a face-to-face interview with the leader of the Palestinians in 1948 territory (Israel) who happened to be in Istanbul for a programme at the time. Thus, I was able to make thirty-five interviews with the foreign participants of the Freedom Flotilla from all around the world, seventeen of which were face-to-face and the rest (eighteen) through e-mail.

As I was about to finish editing the Turkish version of this work in May, upon the recommendation of the IHH, four more interviews with the Turkish citizens were added, all of which have very significant and remarkable details about the Flotilla attack. While Ayşe Sarıoğlu, the reporter of a Turkish daily, Taraf, responded to my questions by e-mail; the interviews with Doctor Hamdi Osmanoğlu, the wounded activist Mehmet Ali Zeybek, and the wife of a martyr Çiğdem Topçuoğlu were prepared by transcribing the footage that the IHH recorded previously for a documentary, and by revising them to fit in the context of the book.

Thirty-five of the thirty-nine interviews in the book are with the Mavi Marmara passengers while the other four are with passengers of the Greek boat, Sfendoni, and the American boat, Challenger 1. In these four interviews, you will read not only the stories of the Freedom Flotilla and the resistance methods used against the Israeli naval commandos on these boats, but also the little known stories of the first sea voyages to Gaza that began in August 2008; thanks to Dr. Paul Larudee (the person behind the missions of breaking the siege of Gaza by sea), Huwaida Arraf (the chairperson of the Free Gaza Movement that has been organizing these sea voyages since 2008), David K. Schermerhorn (who joined or supported most of the sea voyages to Gaza), and Gene St.Onge (who has been directly contributing to the rebuilding of Gaza through his engineering company) who made valuable contributions to the book with their interviews. Especially Dr. Larudee’s account of his capture and imprisonment, which he wrote on 19 June 2010 for legal purposes, is a very interesting and important example of non-violent resistance... If you like to comprehend the process that led to the Freedom Flotilla chronologically, it would be advisable to begin reading the book with the interviews of the Sfendoni and Challenger 1 passengers.

***

In this book, you will see interviews with the activists from all around the world – from Arab countries to Europe, from Indonesia to Australia and New Zealand, from Venezuela to the United States and Canada, from the Republic of South Africa to Pakistan and Turkey – as well as with participans of various occupations – such as member of parliament, municipal councillor, academician, philologist, lawyer, doctor, engineer, journalist, documentary filmmaker, writer, imam and preacher, student, housewife, peace and human rights activist, volunteer etc. You will read the stories of the Freedom Flotilla through the eyes of individuals representing the global conscience. You will find not only personal experiences of the participants but also their emotions and thoughts; in other words, “the harmony of action, emotion and thought”. This actually is the secret behind the success of the Freedom Flotilla and how it became a source of inspiration to so many people around the world.

The Gaza siege and the Palestinian issue – which gathered people from all walks of life, i.e. from different cultures, religions, nations, ideologies, occupations and ages – have created such a harmony of thought and emotion that it could be easily noticed by the similarities of the responses to questions. Presumably none of the problems that the world has gone through could ever bring such different people so close together.

The voice of this global conscience that has risen all around the world against the siege, occupation and injustice cannot be silenced and suppressed anymore by the methods Israel used to apply – i.e. defamation and violence. The inhumane and illegal methods Israel and its soldiers used against the participants of the Freedom Flotilla, – rather than intimidating and terrorising the organizers and passengers – appear to have encouraged them to set sail to Gaza much more enthusiastically once more. A clear sign of this is that a short time after arriving back to their countries, most of them began the preparations of the Freedom Flotilla II.

In this era of globalisation, Israel cannot continue its way by conducting policies leftover from the Cold War and by leaning on the Big Brother. Since the world has undergone a deep transformation, those states that cannot keep up with the changes have no choice but to either collapse or oblige to change sooner or later. Just as the Freedom Flotilla has become a source of inspiration in terms of “the power of the masses”, and thus, prepared the psychological ground for the mass uprising of the peoples in the Middle East against their warn-out and corrupt oppressive regimes, it will also be a driving force that undermines the “realpolitik” of Israel, that isolates it from the world, and thus, that obliges it to change in the mid to long run.

***

While asking questions to the Flotilla participants and preparing this book, there was only one motive aside from personal curiosity: leaving a mark in history. This is mainly because the history that we read and learn today is not the history of the righteous people but those of the powerful; it is a history written down by the victorious. Keeping this fact in mind, we thought it is important to induce the Flotilla participants to write their own history, especially when Israel, the Israeli lobby and pro-Israeli circles do their best – or rather worst – to defame the Freedom Flotilla.

While transcribing, translating and editing the interviews, I worked on them with utter care in order to avoid any shift in the meaning of what the interviewees said and wrote, to preserve their styles, characters and world views, and to keep their emotions and emphasizes as expressed. Also the concepts and words the interviewees preferred to use while responding the questions, especially the Islamic terminology, were kept intact. In this respect, I would like to attract your attentions to a remarkable detail: The verse of the Qur’an “Inna lilaahi wa inna ilayhi raaji’oon” (Surah al-Bakarah, 156) that Nicci Enchmarch wrote while mentioning Cevdet Kılıçlar’s martyrdom reflects the emotional harmony among the participants of the Freedom Flotilla perfectly... While editing the interviews, apart from giving the literal meanings of the Islamic terms in brackets once in every interview, I tried to find out and specify all the originally unstated details such as names, occupations or dates, or other things that needed detailed explanation, and added them in square brackets or footnotes for their clarification.

Our main goal with this book is not only presenting it to the benefit of the curious readers, but also preparing a document for legal proceedings, a reference book for future academic research, and above all, a work recording the details of the Flotilla incident for the next generations. This is the reason why we worked on the book quite meticulously. And again this is the reason why we preserved every detail about the martyrs and the wounded activists narrated in the interviews, despite our worry that they may offend the families of the martyrs and also the wounded. We apologise to everybody and especially families of the martyrs for refreshing their sad memories by keeping the narratives that have heartbreaking and tragic details.

***

I asked the interviewees a lot of questions on various matters from the reasons why they joined the Flotilla to whether or not they expected an Israeli attack, from the atmosphere on the vessels while sailing towards Gaza to what they witnessed or experienced during the attack, from the incidents they witnessed under captivity for three days to abuses and misbehaviours of the Israelis, from the most striking and memorable events that they will never forget to the reactions they received in their own countries after their return, from what the Flotilla achieved to what they think about Israel, from their expectations of international legal proceedings to the meaning of the Mavi Marmara, and to their views on the propaganda of Israel and pro-Israeli circles about the Freedom Flotilla, participants of the Mavi Marmara, and the situation in Gaza. Apart from all these, I asked questions to some of the interviewees about their personal stories, their institutional works for the Palestinians, their experiences in previous sea voyages to Gaza, their observations about the life of Gazans and the impact of the siege on the region, and also – to the Palestinian interviewees – about their own experience with the Israelis. There was another question I asked to all of the foreign interviewees: “What do you think about the IHH?” However, – except for a few remarkable ones that are more theoretical rather than sensitive – I have omitted the responses to this question while preparing for publication, upon the recommendation of third persons who read the interviews and shared their objective comments beforehand, and also upon the recommendation of the IHH itself, in order to avoid any misinterpretation that the book contains elements of propaganda.

Also, it is worth mentioning that during the face-to-face interviews, while responding the questions of “What do you think about the IHH?” and “What does the Mavi Marmara mean to you?”, the interviewees’ state of mind suddenly changed; with smiling faces, sparkling eyes, and at times their hands on their hearts, they gave very emotional responses. It can quite easily be understood from all these responses that the IHH has deeply impressed all of the foreign activists by both its activities and its volunteers, despite the fact that most of them were acquainted with the IHH for the first time on the Mavi Marmara while others met with it just six months ago in the land convoy to Gaza (Lifeline 3).

***

If the responses given to the questions asked are to be assessed, here are the points worth mentioning:

Aside from Israel’s siege of Gaza, Operation Cast Lead – the twenty-two day attack of the Israeli armed forces on Gaza starting on 27 December 2008 – apparently became a milestone for many of the Flotilla participants’ involvement into the Palestinian cause and a motive for their setting off towards Gaza as part of the Freedom Flotilla. That attack even led Jerry Campbell, one of the young participants, to change her area of study at university, from international relations to nursing; and motivated Alexandra Lort Phillips to become a student again after many years, in International Dispute Resolution Law.

Before setting off, all the interviewees were aware of the risks of this voyage and the possible difficulties and problems Israel might have created. Even though all of them had various scenarios in their minds about what Israel might have done to block the Flotilla, and even some knew what the Israeli Navy had done to the vessels that tried to reach Gaza and break the siege since Operation Cast Lead, none of them had ever foreseen a violent and bloody raid that would result in the death and injury of the peace activists while the whole world was watching the attack on TV screens, over and above, while they were still in international waters. In this respect, the Israeli attack on the Flotilla was just a shock for all the interviewees… The major evidence that such an attack was not being foreseen was the lack of adequate medical equipment on the Mavi Marmara, especially necessary for the treatment of those wounded by gunfire, by live ammunition, as the medical staff mentioned in their interviews. If the organizers of the Flotilla had ever expected such an attack, most probably they would have taken many more doctors and medical personnel onto the ship, and procured the medical equipment that would be needed in the event of an armed attack.

The interviewees have very nice memories about the three-day voyage. It is evident that they took great pleasure in this voyage that they initially had set off on, in great excitement and hope – although the Israeli attack suddenly spoiled everything... Most of the interviewees referred the time they spent in the Freedom Flotilla as the best days of their lives. The spirit of cooperation and solidarity in the Flotilla seemed to have deeply affected all the participants, despite the fact that they were of different religions, ideologies, languages, cultures and nations, and that most of them met each other for the first time in that voyage.

The witnesses of the incident shared with us the striking stories that they had personally experienced or witnessed both during the attack and afterwards – on vessels, at Ashdod Port, in prison vans, in Israeli prisons and at Ben Gurion Airport. They narrated many incidents in detail from the massacre on the ship to the inhumane and illegal practices, from the abuses and misbehaviours to the beatings of peace activists nearly to death, from the theft of personal belongings and ship equipment to the endless lying. They mentioned sometimes terrible and humiliating, and sometimes childish behaviours of the Israeli naval commandos and officials towards not only the activists but also the wounded. Some of these stories – especially that of the wounded Turk’s, Mehmet Ali Zeybek’s, and of the Palestinian wounded living in the United Kingdom, Ahsan Shamruk’s – are of such a nature as to make one’s blood run cold. On the other hand, the witnesses also mentioned how they continued their non-violent resistance and disobedience, despite all kinds of intimidation, and physical and psychological pressure of Israel.

The participants of the Freedom Flotilla also shared with us the most striking events during this mission that they experienced or witnessed, and will never forget throughout their lives. In this respect, the racism of Israel seems to have affected them the most. The interviewees especially of the Western origin were very disturbed by the outrageous behaviour of Israeli commandos and officials towards the Muslim men, especially the Turkish male citizens. Also, the killing of Cevdet Kılıçlar, who was one of the IHH staff, by gunfire while only taking photographs and his martyrdom is the event that affected the interviewees the most; while the person that deeply influenced most of the participants is Çiğdem Topçuoğlu, the wife of one of the martyrs (Çetin Topçuoğlu who was shot dead while only carrying the wounded downstairs for their treatment). The interviewees were astonished a lot by the immense fear of the Israeli soldiers, despite the fact that they had taken all the Flotilla participants captive and left them defenceless, while they themselves were armed to the teeth. Another unforgettable point mentioned by the interviewees was the global solidarity and unity among the Flotilla participants, which they had never experienced the like of before and had ever longed for; and now, this shared experience has brought them together just like a family and bound them close to each other. The last point worth mentioning here is that the moments of attack were perceived surreal by the witnesses, just like a film they were watching.

While reading the interviews, you will also see how this violent and bloody attack has reverberated either positively or negatively in different parts of the world; not only on political and social levels but also on individual level… For example the story, Edda Manga narrated, of a Palestinian who would be able to see his mother after nine years thanks to the re-opening of Rafah border crossing by Egypt after the Flotilla attack was a very important detail in this respect. Also, – although he did not mention this detail in his interview – one of the Flotilla participant’s Jewish wife – because of the support and help she gave to her husband during this mission – was alienated by her own daughter, and now is only able to see her grandchild when her pro-Israeli daughter is not in her house, according to an anecdote in the long account he had written earlier and shared with us… These short stories are a few examples of the fact that the Flotilla has not only directly affected the lives of its participants, but also of so many individuals all around the world, either positively or negatively.

As first-hand witnesses of the Israeli aggression, the interviewees’ comments on Israel are very remarkable and significant. These comments include much information that would break the mold, the popular images in minds of both those who are very sympathetic to Israel and those who are very unsympathetic. I hope this book contributes to the perception of the true face of Israel. In that sense, Israel is neither “an innocent state fighting only for its survival, and a victim of the aggressive anti-Semites who bent on its destruction” as people who are sympathetic to it believe, nor “an invincible, indestructible powerful state capable of shaping the Middle East and the whole world” as people who are unsympathetic to it and especially those who have a habit of interpreting everything as “Zionist conspiracy” believe. The interviews clearly uncover that if you take away the high-technology of this structure, which was established upon fear and still lives on fear, it would quite easily be seen that, in fact, it is a very shaky and weak one, and behaves irrationally and childishly; but on the other hand, this feeling of fear promotes every kind of inhumanity and immorality, and works as a “legitimizer” of all its unacceptable policies.

Another important point worth mentioning here is that some of the interviewees draw attention to the difference between the state/government of Israel and the people of Israel, as well as the difference within the Israeli populace. After all, there are many conscientious Jews both in Israel and around the world who reject and stand against the racist policies of the Zionist regime and its occupation of the Palestinian lands. In this respect, Gene St.Onge’s remark about how Rabbi Lerner of Berkeley, who supports justice for the Palestinian people, encouraged them to urge the U.S. government to change its heavily pro-Israel position is an important contribution to this book.

Although the participants of the Freedom Flotilla directly witnessed the Israeli aggression, all of the interviewees stated their desire to join new flotillas and convoys to Gaza. Some of them even emphasized that they were eager to join the Freedom Flotilla II with their families. At the end of both the oral and the written interviews, some of the interviewees told that they would like to sail to Gaza on the Mavi Marmara in the next flotilla that was planned to set sail in mid-2011, and even asked me to convey this to the presidency of the IHH. Also some of those who joined the Flotilla only as volunteers told me that they quitted their jobs and devoted themselves to the peace and human rights activism after what they had witnessed on this mission. This by itself is evidence that Israel did not and also will never be able to turn these volunteers into “well-behaved children” by neither its intimidation and suppression policy against the participants nor its violent and bloody attack on the Flotilla – just as it failed to do so in Palestine for more than sixty years. It is high time for Israel to comprehend that its violent attacks are not making it any safer, but have the contrary effect of strengthening and increasing the efforts for peace and non-violent resistance in global conscience.

Nearly all of the interviewees are convinced that the Flotilla was successful beyond their dreams, despite the fact that it was not able to reach Gaza. Some of them emphasized that despite the incredible success, it was not enough; this struggle needs to continue with new convoys and flotillas since the illegal siege on Gaza is still ongoing. They also evaluated the outcome of the Freedom Flotilla on personal, national, regional and global levels in detail.

What is more, it can easily be understood from the responses that both participants from Turkey and the Turkish government gained exceptional reputation and respect during this mission. Many of the interviewees emphasized, during and after their interviews either orally or by e-mail, that they are indebted to the Turks and the Turkish government for their survival from the Israeli attack, release from prison within a few days, and return to their countries safe and sound. It seems that the kind of treatment they were subjected to both on board and in Turkey impressed all foreign participants deeply.

As to their views on the ongoing international legal proceedings, almost all of them are doubtful about the applicability of any court decision although they stated the importance of legal struggle. Thus, the general conviction is that while legal struggle goes on, it is crucial to continue the struggle, as people of conscience, on individual level.

Lastly, the Mavi Marmara evokes great meanings to the Flotilla participants: a home, a family; a symbol of justice, freedom, solidarity, honour, humanity, courage, non-violent resistance, and the power of the masses; a hope, a dream that came true; a blessed ship, a Buraq...



***

Hoping for a world where each and every person lives in peace and dignity...


Zahide Tuba Kor
1 August 2011, Istanbul



3 Haziran 2011 Cuma

Küresel Vicdanın Dilinden ÖZGÜRLÜK FİLOSU





Küresel Vicdanın Dilinden ÖZGÜRLÜK FİLOSU


Yolcularla Söyleşiler–
Zahide Tuba Kor
İHH Kitap: İstanbul, Mayıs 2011
352 sayfa


Kitabın PDF'ine ulaşmak için TIKLAYINIZ 



İsrail’in 1967’den bu yana Gazze’ye uyguladığı denizden ablukayı kırmak ve 2006-2007’den bu yana yürürlükte olan uluslararası ambargoyu sonlandırmak üzere dünyanın dört bir yanından 700’ü aşkın barış gönüllüsü, büyük umutlarla ve insani yardım yüküyle tam bir sene evvel yola koyulmuştu. Haksızlıklara ve adaletsizliklere dur demek isteyen dünyanın vicdanlı insanlarının uluslararası sularda saldırıya uğrayıp öldürüldüğü, yaralandığı, esir alındığı ve küresel vicdanı harekete geçirip sokaklara döktüğü 31 Mayıs 2010 günü, tarihin akışını değiştiren önemli bir dönüm noktası oldu. Küresel Vicdanın Dilinden Özgürlük Filosu kitabı, işte bu dönüm noktasını ve yansımalarını bizzat tanıklarının dilinden sunuyor Türkiye ve dünya kamuoyuna.

Bu kitap, Arap ülkelerinden Avrupa’ya, Endonezya’dan Avustralya ve Yeni Zelanda’ya, Venezuela’dan ABD ve Kanada’ya, Güney Afrika Cumhuriyeti’nden Pakistan ve Türkiye’ye kadar dünyanın dört bir yanından toplam 39 filo yolcusuyla yapılmış önemli söyleşileri içeriyor. Milletvekilinden akademisyene, gazeteciden belgesel yönetmenine, doktordan avukata, barış ve insan hakları aktivistinden sıradan gönüllüye, öğrenciden ev hanımına kadar Özgürlük Filosu’nun hemen hemen tüm renklerini yansıtıyor. Yolcuların hem şahsi tecrübelerini hem duygularını hem de fikirlerini sunuyor; yani eylem-duygu-fikir birlikteliğini. Filonun başarısının ve dünyada pek çok insana ilham kaynağı olmasının sırrı da işte burada…

Özgürlük Filosu’nun 39 yolcusu, filoya katılma hikâyelerine ve umutla çıktıkları yolculuğa; İsrail saldırısı esnasında ve ardından gemide, Aşdod Limanı’nda, hapishane araçlarında, hapishanede ve havalimanında bizzat maruz kaldıkları veya şahit oldukları oldukça çarpıcı olaylara; ülkelerine geri dönüşlerinde aldıkları tepkilere; filonun başarısı, uluslararası hukuki süreç ve İsrail hakkındaki düşüncelerine; Mavi Marmara’nın kendileri için ne anlam ifade ettiğine; İsrail’in ve İsrail’e yakın çevrelerin Özgürlük Filosu, Mavi Marmara yolcuları ve Gazze’ye ilişkin yürüttükleri propagandalar hakkındaki görüşlerine dair yöneltilen pek çok soruya içtenlikle cevap veriyorlar. Ayrıca Ağustos 2008’de başlayan Gazze’ye ilk deniz yolculuklarının pek bilinmeyen hikâyelerini anlatıyorlar; Gazzelilerin hayatlarına ve ablukanın bölgedeki etkilerine dair gözlemlerini paylaşıyorlar. Gazze ablukasının ve Filistin davasının farklı kültürlerden, dinlerden, ülkelerden, mesleklerden ve yaşlardan insanları nasıl bir araya toplayıp fikri ve hissi birliktelik oluşturduğunu, filodaki işbirliği ve dayanışma ruhunu hissettiriyorlar.

Bu haliyle Küresel Vicdanın Dilinden Özgürlük Filosu kitabı, hem meraklılarına sunulan bir söyleşiler dizisi hem hukuki bir belge hem konu üzerinde yapılacak akademik araştırmalar için bir kaynak hem de tarihe not düşen bir eser mahiyetinde.



KÜRESEL VİCDANIN 39 SESİ


MAVİ MARMARA YOLCULARININ DİLİNDEN ÖZGÜRLÜK FİLOSU


SİYASETÇİLER

Şeyh Raid Salah
“Özgürlük Filosu, Filistin topraklarını özgürleştirmenin ilk adımıdır”
(Filistinli, 1948 topraklarındaki İslami Hareket’in lideri)

Inge Höger
“İsrail’in gerçekleştirdiği bu vahşi saldırının yakın tarihte bir eşi benzeri daha yok”
(Alman, Almanya Federal Meclisi milletvekili)

GAZETECİLER VE YÖNETMENLER

Osama Qashoo
“Ne acı ki hiçbir şey değişmemiş; yirmi sene evvel babamın Filistin’de yaşadığını ben Mavi Marmara’da yaşadım”
(İngiltere’de yaşayan Filistinli, belgesel film yapımcısı ve aktivist)

Hassan Ghani
“İsrail, ahlaki anlayışını kaybedip Câlut rolüne büründü”
(Pakistan asıllı İskoçya vatandaşı, PressTV muhabiri)

Iara Lee
“Yaratıcı ve şiddete dayanmayan eylemler, değişimin önünü açmada en etkili yöntemdir”
(Kore asıllı Brezilyalı, belgesel film yapımcısı ve aktivist)

Ayşe Sarıoğlu
“Mavi Marmara hadisesi tarihî bir dönüm noktasıdır”
(Türkiye vatandaşı, Taraf gazetesi muhabiri)

David Segarra
“Savaş ve işgal, sadece mazlumların bedenlerini katletmekle kalmaz, zalimlerin ruhlarını da öldürür!”
(Venezuela’da yaşayan İspanyol, belgesel yönetmeni)

Manuel Espinar Tapial
“Özgürlük Filosu milyonlarca insanın gerçekleri görebilmesini sağladı”
(İspanyol, serbest gazeteci ve aktivist, Rumbo a Gaza koordinatörü)

Laura Arau Crusellas
“Müslümanları diz çöktürülmüş vaziyette görmek çok zoruma gitti; biz hepimiz eşitiz”
(İspanyol, serbest gazeteci ve belgesel yapımcısı)

Vassima İbn Salah
“İsrailliler bir korku çemberinde yaşıyorlar”
(Türkiye’de yaşayan Faslı, Al Jazeera Net ve Al Massae gazetesi muhabiri)

Gadija Davids
“Mavi Marmara’daki bebek İsrail askerlerinin sinirlerini bozuyordu”
(Güney Afrikalı, Radio 786 muhabiri)

SAĞLIK GÖREVLİLERİ

Hamdi Osmanoğlu
“İsrail’in amacı öldürmekti; şehitlerin ve yaralıların hedef alınma şekilleri bunun apaçık bir ispatıydı”
(Suriye/Hama doğumlu Türkiye vatandaşı, cildiye uzmanı ve başhekim)

Jerry Campbell
“Koskoca bir ordunun silahsız insani yardım gönüllülerine saldıracağını kim düşünebilirdi ki?”
(Avustralyalı, hemşirelik öğrencisi)

Maryam Luqman Talib
“Dizinden iki kere vurulan ağabeyim, zorla helikoptere yürütülürken üç defa bayılmış”
(Sri Lanka asıllı Avustralyalı, eczacılık öğrencisi)

Laura Macdonald Stuart
“Bütün yaralar gerçek mermilerden kaynaklanıyordu”
(İngiliz, ev hanımı ve aktivist)

Şeza Berakat Bint Abdüllatif
“On beş dakikadan az bir zamanda her yer yaralılarla dolmuştu”
(Suriyeli, Arapça öğretmeni ve yazar, enstitü müdürü)

Nur Fitri Moeslim Taher
“Mavi Marmara’da Peygamberimizin ve ashabının yaşadıklarını bizzat tecrübe ettik”
(Endonezyalı, insani yardım gönüllüsü ve yazar)
YARALILAR

Surya Fachrizal Aprianus Ginting
“Beni vurdular ve ardından zorla yürüttüler!”
(Endonezyalı, gazeteci)

Ahsan Shamruk
“İsrail’in ne özrünü ne de parasını, ama sadece ve sadece gerçek adaleti istiyorum!”
(İngiltere’de yaşayan Filistinli, serbest meslek sahibi)

Mehmet Ali Zeybek
“Öyle bir travma geçirmişim ki kızımı dahi hatırlamıyordum”
(Türkiye vatandaşı, eczacı)

AKTİVİSTLER

Edda Virginia Manga Otalora
“İsraillilerin muameleleri, bana Guantanamo ve ‘Teröre Karşı Savaş’ın hukuk dışı uygulamalarını hatırlattı”
(Kolombiya asıllı İsveç vatandaşı, tarihçi ve akademisyen)

Kevin Neish
“İsrailliler Mavi Marmara’da savaş suçları işlediler; bunu örtbas etmek için yalan söylüyorlar”
(Kanadalı, aktivist ve insan hakları gözlemcisi)

Kenneth O’Keefe
“Mavi Marmara ve yolcuları insanlığın ve adaletin savunucuları olarak tarihteki yerlerini aldılar”
(Amerikan vatandaşlığını terk eden “dünya vatandaşı”, insan hakları ve barış aktivisti)

Nicci Enchmarch
“İsraillilerin şiddetine, zorbalığına, yalanlarlarına ve ırkçı tavırlarına bizzat şahit oldum”
(İngiltere’de yaşayan Yeni Zelandalı, proje yönetim müşaviri ve aktivist)

Paveen Yaqub
“Bizi ve Gazzelileri korumak için canlarını feda eden ağabeylerimizin cesaretlerini hiç unutmayacağım”
(Pakistan asıllı İngiltere vatandaşı, aktivist)

Baboo Adem Zanghar
“Türk kardeşlerimiz ve Türkiye Başbakanı ile gurur duyuyoruz”
(İngiltere’de yaşayan Hindistanlı, tüccar)

Alexandra Lort Phillips
“İsrail askerleri insani değerleri zerrece umursamıyorlardı”
(İngiliz, sosyal yardım uzmanı)

Sarah Colborne
“İnsanlar birlikte hareket ederlerse tarihi değiştirebilirler”
(İngiliz, Filistin Dayanışma Hareketi başkanı)

İsmail Ali Naşvan
“Siyonistlerin katliamlarına ben ilk defa 1948’de köyüm Duveyme’de şahit oldum”
(Anavatanından Ürdün’e sürgün edilen Filistinli)

Mustafa İsmail Naşvan
“Özgürlük Filosu öngörülenden çok daha büyük hedefleri başardı”
(Ürdün vatandaşı Filistinli, imam ve hatip)

Fatima Mohammadi
“Filistinlilerin yarım yüzyılı aşkın bir süredir maruz kaldığı şiddetin benzerini yaşadık”
(İran asıllı Amerikalı, avukat)

Dimitris Pleionis
“Sömürgeci bir güç hâline gelen İsrail en büyük zararı kendine veriyor”
(Yunan, belediye meclis üyesi ve Ship to Gaza-Greece temsilcisi)

Nadeem Ahmed Khan
“İsrail’in barbarlığını ve gerçek yüzünü belgeledik”
(Pakistanlı, avukat ve Khubaib Vakfı başkanı)

Haya Al Shatti
“Allah Filodaki herkese farklı farklı lütuflarda bulundu”
(Kuveytli, özel bir şirketin maliye müdürü)

Çiğdem Topçuoğlu
“Eşim kuşları çok severdi; şehit olduğundan beri nereye gitsem bir kuş beni takip ediyor”
(Türkiye vatandaşı, 2011 tekvando şampiyonu, şehit Çetin Topçuoğlu’nun eşi)


SFENDONİ YOLCULARININ DİLİNDEN ÖZGÜRLÜK FİLOSU

Paul Larudee
“İsraillilere karşı direnişim, pasif direnişin bir zaferidir”
(Amerikalı, dilbilimci ve barış aktivisti, denizden Gazze’ye ulaşıp ablukayı delme eylemlerinin fikir babası, Özgür Gazze Hareketi ve Özgür Filistin Hareketi kurucularından)

Gene St.Onge
Sfendoni’de, yaşamayı hep hayal ettiğimiz adeta mini bir dünya toplumu vardı”
(Amerikalı, Gazze’nin yeniden inşası çabalarına destek olan inşaat ve yapı mühendisi)

CHALLENGER YOLCULARININ DİLİNDEN ÖZGÜRLÜK FİLOSU

Huwaida Araf
“Küresel halk hareketimiz, İsrail’in sömürgeci-ırkçı projesine yönelik büyük bir tehditti”
(Filistin, İsrail ve Amerika vatandaşlığı olan Filistinli; avukat, Gazze’ye deniz yolculuklarını organize eden Özgür Gazze Hareketi başkanı ve Uluslararası Dayanışma Hareketi kurucularından)

David K. Schermerhorn
“Gazze’de korkunç kısıtlamalara rağmen şerefi ve cesareti ile hayatını sürdüren dirençli bir halk gördüm”
(Amerikalı, aktivist ve emekli film ve reklam yapımcısı, Gazze’ye deniz yolculuklarının katılımcı ve destekçilerinden)





GİRİŞ

Dünyanın vicdanlı insanlarının uluslararası sularda saldırıya uğrayıp öldürüldüğü, yaralandığı, esir alındığı ve küresel vicdanı harekete geçirip sokaklara döktüğü 31 Mayıs 2010 günü, Özgürlük Filosu’nun katılımcılarıyla röportajlar yapıp tarihe not düşme fikri ortaya çıkmıştı. Ancak İstanbul’a dönüşlerinin ardından o ilk karmaşa ve telaş ortamında sadece dört kişi ile röportaj yapabilmiştik. Aralık ayında Mavi Marmara’nın geri dönüşü vesilesiyle düzenlenen karşılama töreni Özgürlük Filosu’nun katılımcılarını tekrar İstanbul’da buluşturduğunda bu çalışma yeniden canlanmış oldu. 26 Aralık 2010 tarihinde Sarayburnu’ndaki karşılama töreninin ardından yabancı konuklarla akşam yemeği sırasında başlayan ve sonraki iki gün İHH’nın genel merkezinde devam eden çalışma sonucunda toplam on üç kişi ile röportaj gerçekleştirdik.
2010 yılının Haziran ve Aralık aylarında yapılan toplam on altı röportajı yayına hazırlarken anlatılan hikâyelerde bahsi geçen bazı kişilerle yeni röportajlar yapmak üzere e-posta yoluyla irtibata geçtik. Her gelen röportaj yenilerini tetikledi. Bu süreçte bir program için 2011 Mart’ında İstanbul’a gelen 1948 topraklarındaki (İsrail’deki) Filistinlilerin lideri Şeyh Raid Salah ile de bir röportaj yapma fırsatı bulduk. Böylece Özgürlük Filosu’nun dünyanın dört bir yanından yabancı katılımcılarıyla on yedisi yüz yüze[i], on sekizi e-posta[ii] yoluyla toplam otuz beş röportaj gerçekleştirdik.
Tam yayın aşamasına gelmişken İHH’nın teklifiyle kitaba, Türkiye vatandaşlarıyla yapılan ve hepsi de birbirinden önemli ayrıntılar içeren dört röportaj ekledik. Taraf gazetesinden Ayşe Sarıoğlu, yolladığımız soruları e-posta yoluyla cevaplandırırken; doktor Hamdi Osmanoğlu, yaralı Mehmet Ali Zeybek ve şehit eşi Çiğdem Topçuoğlu ile röportajlar ise İHH’nın bir belgesel için daha evvel aldığı kayıtların çözümlenip kitaba uyarlanması suretiyle hazırlandı.
Kitapta yer alan otuz dokuz röportajdan otuz beşi Mavi Marmara yolcularıyla yapıldı; ayrıca Yunan yolcu teknesi Sfendoni ile Amerikan yolcu teknesi Challenger 1’ın ABD’den ikişer yolcusu ile de röportajlar gerçekleştirildi. Bu röportajlarda sadece Özgürlük Filosu’nun hikâyesini ve bu teknelerdeki İsrail askerlerine karşı direniş yöntemlerini değil, aynı zamanda Ağustos 2008’de başlayan Gazze’ye ilk deniz yolculuklarının pek bilinmeyen hikâyelerini de bulacaksınız. Zira denizden Gazze’ye ulaşıp ablukayı delme eylemlerinin fikir babası Paul Larudee, bu eylemleri düzenleyen Özgür Gazze Hareketi’nin başkanı Filistinli Amerikalı Huwaida Arraf, bu yolculukların yarısına bizzat katılmış olan David K. Schermerhorn ve Gazze’nin yeniden inşası çabalarına inşaat şirketiyle doğrudan destek olan Gene St.Onge röportajlarıyla kitaba önemli katkılarda bulundular. Özellikle Larudee’nin hukuki süreç için 19 Haziran 2010’da kaleme aldığı hikâyesi son derece ilginç ve önemli bir pasif direniş örneği… Eğer Özgürlük Filosu’na giden süreci kronolojik olarak anlamak isterseniz kitabı okumaya Sfendoni ve Challenger 1 yolcularının röportajlarından başlayıp ardından başa, Mavi Marmara bölümüne dönebilirsiniz.
***
Kitapta Arap ülkelerinden Avrupa’ya, Endonezya’dan Avustralya ve Yeni Zelanda’ya, Venezuela’dan ABD ve Kanada’ya, Güney Afrika Cumhuriyeti’nden Pakistan ve Türkiye’ye kadar dünyanın dört bir yanından aktivistlerle yapılmış röportajları bulacaksınız. Milletvekilinden akademisyene, öğrenciden ev hanımına, kendisini barış ve insan hakları aktivizmine adayanlardan sıradan gönüllülere, gazetecilerden belgesel yönetmenlerine kadar küresel vicdanın dilinden Özgürlük Filosu’nu okuyacaksınız. Filonun hemen hemen tüm renklerini yansıtmaya çalışan bu kitapta katılımcıların hem şahsi tecrübelerini hem duygularını hem de fikirlerini bulacaksınız; yani eylem-duygu-fikir birlikteliğini. Özgürlük Filosu’nun başarısının ve dünyada pek çok insana ilham kaynağı olmasının sırrı da işte burada…
Farklı kültürlerden, dinlerden, ülkelerden, mesleklerden ve yaşlardan insanları bir araya toplayan Gazze ablukası ve Filistin davası öyle bir fikrî ve hissî birliktelik oluşturmuş ki bu, sorulara verilen cevaplardaki benzerliklerden de kolaylıkla fark edilebilir. Herhâlde dünyada bugüne kadar yaşanmış ve yaşanmakta olan hiçbir mesele bunca farklı insanı birbirine bu denli yaklaştırmamıştır.
Ablukaya, işgale, haksızlıklara ve adaletsizliklere karşı dünyanın dört bir yanından yükselen bu ortak küresel vicdan, İsrail’in artık alıştığı yöntemlerle -kara propaganda ve şiddet yoluyla- bastıramayacağı bir hâl almış durumda. Zaten bu kitapta kimi zaman şaşkınlıkla kimi zaman dehşet içinde okuyacağınız Özgürlük Filosu’na ve katılımcılarına karşı İsrail’in ve askerlerinin uyguladığı gayriinsani ve gayrihukuki yöntemler, organizatörleri ve yolcuları bırakın yıldırmayı, aksine onları daha büyük bir şevkle yola koyulmaya teşvik etmiş görünüyor. Ülkelerine dönüşlerinden kısa bir süre sonra Özgürlük Filosu 2’nin hazırlıklarına başlamaları da bunun bir kanıtı.
İsrail, bu küreselleşme çağında Soğuk Savaş kalıntısı politikalarla ve sırtını Büyük Birader’e dayamak suretiyle yoluna devam edemez. Zira artık dünya değişti ve değişime ayak uyduramayanların ya yok olması ya da er geç değişmek zorunda kalması mukadderdir. Özgürlük Filosu, nasıl ki Ortadoğu halklarının yıllanmış ve çürümüş baskıcı rejimlerine karşı toplu başkaldırılarında psikolojik zemini hazırlamış ve onlara bir ilham kaynağı olmuşsa, İsrail’in de “reel-politiği”ni sarsan, onu dünyada yalnızlaştıran ve dolayısıyla orta ve uzun vadede değişime zorlayan bir muharrik güç olacaktır.
***
Filo katılımcılarına sorular yöneltirken ve bu kitabı hazırlarken şahsi merakın yanı sıra tek bir kaygı söz konusuydu: Tarihe not düşmek. Zira okuduğumuz tarih, haklıların değil güçlülerin tarihidir; galipler tarafından kaleme alınan bir tarihtir. Bu gerçekten hareketle, -İsrail’in, İsrail lobisinin ve İsrail taraftarı çevrelerin Özgürlük Filosu’nu lekelemek için ellerinden geleni ardına koymadığı bir ortamda- Filo katılımcılarının kendi tarihlerini yazmalarına vesile olmak önemli diye düşündük.
Röportajların İngilizce ve Arapça orijinallerinin Türkçeye tercümeleri üzerinde büyük bir titizlikle çalışıldı. Yapılan tercümelerin üzerinden kelime kelime geçilerek, kitaba röportajlarıyla katkıda bulunan katılımcıların dillendirdiklerinde veya yazdıklarında herhangi bir anlam kayması olmaması, konuşurken veya yazarken hislerinin ve vurgularının tercüme sırasında uçup gitmemesi ve üsluplarının, karakterlerinin ve dünya görüşlerinin aynen korunabilmesi için azami gayret gösterildi. Kullanmayı tercih ettikleri kavramlar ve kelimeler de aynen korundu. Bu noktada özellikle belirtmek gerekir ki “kardeşlerimiz” ve “yoldaşlarımız” gibi kelimeler, hatta Müslümanların kullandığı “şehitlik” gibi kavramlar diğer dinlere mensup olan veya herhangi bir dinî inancı bulunmayan katılımcılar tarafından da röportajlarda kullanıldı. Bunlardan en ilginç olanı ise Nicci Enchmarch’ın Cevdet Kılıçlar’ın şehadetinden bahsederken “Inna lilaahi wa inna ilayhi raaji’oon” şeklinde Bakara Sûresi’nin 156. âyetini yazmasıydı. Başlı başına bu husus bile Özgürlük Filosu’nun katılımcıları arasında oluşan duygu birlikteliğine bir ayna tutuyor…
Bu kitabı hazırlarken temel amacımız, sadece Özgürlük Filosu’nu merak eden okuyucuların istifadesine sunmak değildi, aynı zamanda çalışmanın hem hukuki bir belge hem konu üzerinde yapılacak akademik araştırmalar için bir kaynak hem de tarihe not düşen bir eser olmasıydı. İşte bu nedenle kitap üzerinde büyük bir titizlikle çalışıldı. Yine bu nedenle özellikle şehit ailelerini ve yaralıları incitebileceği endişesine rağmen, röportajlarda şehitlere ve yaralılara dair aktarılan ayrıntılar aynen korundu. Üzücü ayrıntılara yer vererek acılarını tazelediğimiz herkesten ve tüm şehit ailelerinden özür dileriz.
***
Röportajlar sırasında Özgürlük Filosu yolcularına, Filoya katılma sebeplerinden bir İsrail saldırısı bekleyip beklemediklerine; saldırıdan evvel gemi/teknelerdeki ortamdan saldırısı esnasında yaşananlara; esir alınma, hapse atılma ve geri dönüş sürecinde şahit oldukları olaylardan İsraillilerin muamelelerine; yolculuk boyunca kendilerini en çok etkileyen olaylardan ülkelerine geri dönüşlerinde aldıkları tepkilere; Filoyu başarılı bulup bulmadıklarından İsrail hakkındaki düşüncelerine; uluslararası hukuki sürece dair beklentilerinden Mavi Marmara’nın kendileri için ne anlam ifade ettiğine; İsrail’in ve İsrail’e yakın çevrelerin Özgürlük Filosu’na, Mavi Marmara katılımcılarına ve Gazze’ye ilişkin yürüttükleri propagandalar hakkındaki görüşlerine kadar pek çok konuda sorular yöneltildi. Bunun dışında yeri geldikçe kimi katılımcılara şahsi hikâyeleri, Filistinlilere yönelik kurumsal çalışmaları, önceki deniz yolculuklarında yaşadıkları, Gazzelilerin hayatlarına ve ablukanın bölgedeki etkilerine dair gözlemleri ve ayrıca Filistinli katılımcıların gerek bizzat kendilerinin gerekse ailelerinin İsraillilerle yaşadıkları tecrübeleri de soruldu. Bütün yabancı katılımcılara yöneltilen bir soru daha vardı: “İHH hakkında ne düşünüyorsunuz?” Ancak yayına hazırlık aşamasında gerek röportajları dışarıdan bir gözle okuyanların gerekse bizzat İHH’nın teklifiyle -kitapta propaganda yapıldığı tarzında yanlış bir düşünceye vesile olmaması için- bu soruya verilen cevaplar çıkartıldı. Sadece soruya duygusal bir bakıştan sıyrılıp daha teorik bir dille verilen önemli  birkaç cevap bırakıldı.
Yüz yüze röportajlar sırasında “İHH hakkında ne düşünüyorsunuz?” ve “Mavi Marmara sizin için ne anlam ifade ediyor?” sorularına cevap verirken katılımcıların hâleti ruhiyelerinin bir anda değiştiğini, yüzlerinde bir gülümseme belirip gözlerinin parladığını, kimi zaman ellerini kalplerine götürerek büyük bir heyecanla çok duygusal cevaplar verdiklerini belirtmeden geçmek olmaz. Çoğunun ilk kez Mavi Marmara’da tanıştığı, diğerlerinin ise sadece altı ay evvel Gazze’ye giden kara konvoyunda ilk defa karşılaştıkları İHH’nın hem faaliyetleriyle hem de gönüllüleriyle bütün yabancı aktivistlerin akıllarında ve gönüllerinde iz bıraktığı verdikleri cevaplardan anlaşılıyordu.
Röportajların belirli sorular etrafında ilerlemiş olması nedeniyle cevaplarda benzerlikler söz konusu. Ancak ayrıntılarda çok farklı ve önemli bilgiler saklı. Bu noktada hiçbir röportajın bir diğerinin tekrarı olmadığını, aksine hepsinin birbirini tamamlar mahiyette olduğunu özellikle vurgulamak isteriz.
***
Röportajlarda yöneltilen sorulara verilen cevapları genel olarak değerlendirmek gerekirse şu hususlar göze çarpmaktadır:
İsrail’in Gazze’ye uyguladığı ablukanın yanı sıra, 27 Aralık 2008’de başlattığı ve yirmi iki gün süren Dökme Kurşun Operasyonu, Özgürlük Filosu’nun pek çok katılımcısı için bir milat, yola koyulmalarında bir muharrik güç olmuş. Hatta öyle ki bu saldırı, Filonun genç katılımcılarından Jerry Campbell’in okuduğu bölümü değiştirmesine bile sebep olmuş; Alexandra Lort Phillips’i ise yıllar sonra yeniden öğrenci olmaya sevk etmiş.
Bütün katılımcılar yolculuğun risklerinin ve İsrail’in birtakım engeller çıkarabileceğinin farkında olarak yola koyulmuşlar. Hepsinin zihninde İsrail’in Filoyu engellemek üzere neler yapabileceğine dair farklı farklı senaryolar olsa da ve hatta bazıları Dökme Kurşun Operasyonu’ndan itibaren İsrail ordusunun Gazze’ye ulaşmaya çalışan teknelere neler yaptığını bilse de, bütün dünyanın gözleri önünde, üstelik de uluslararası sularda, barış aktivistlerinin ölümü ve yaralanması ile sonuçlanacak kanlı bir baskını hiçbir katılımcının beklemediğini rahatlıkla söyleyebiliriz. Bu açıdan İsrail’in saldırısı herkes için tam bir şok olmuş… Bir saldırı beklenmediğinin en önemli kanıtlarından biri de -sağlık görevlilerinin röportajlarında vurguladıkları gibi- Mavi Marmara’da yeterince tıbbi malzemenin, hele de silahlardan yağdırılan kurşunlarla yaralananların tedavisi için gerekli malzemelerin bulunmaması. Eğer Filonun organizatörleri böyle bir saldırı beklentisinde olsalardı, herhâlde gemiye çok daha fazla doktor alırlar ve bir silahlı saldırının yol açacağı sonuçlara uygun tıbbi malzemeler tedarik ederlerdi.
Katılımcıların üç gün süren deniz yolculuğuna dair çok güzel hatıraları var. Büyük bir heyecanla ve umutla çıktıkları bu yolculuktan çok lezzet almış oldukları aşikâr, her ne kadar İsrail saldırısı bütün o güzellikleri bir anda yok etse de… Katılımcıların büyük bir kısmı Özgürlük Filosu’nda geçirdikleri zamanı hayatlarının en güzel günleri olarak anıyorlar. Farklı dinlerden, dillerden, kültürlerden ve milletlerden gelmiş olmalarına ve ilk kez birbirleriyle karşılaşmalarına rağmen Filodaki işbirliği ve dayanışma ortamı/ruhu bütün katılımcıları derinden etkilemiş.
Röportajlarda olayların tanıkları, saldırı anında ve saldırının ardından gemi/teknelerde, Aşdod Limanı’nda, hapishane araçlarında, İsrail hapishanelerinde ve Ben Gurion Havalimanı’nda bizzat maruz kaldıkları veya şahit oldukları oldukça çarpıcı hikâyeleri bizimle paylaştılar. Katliamdan tutun işkencevari kötü muamelelere ve öldüresiye dayaklara, hırsızlık olaylarından yalanlara, insanlık dışı ve hukuk dışı uygulamalara kadar pek çok olayı ayrıntılarıyla dile getirdiler. İsrail askerlerinin gerek aktivistlere gerekse yaralılara karşı kimi zaman korkunç ve aşağılayıcı kimi zaman son derece çocukça muamelelerini anlattılar. Bu hikâyelerin bazıları, özellikle de Türk yaralı Mehmet Ali Zeybek ile İngiltere’de yaşayan Filistinli yaralı Ahsan Shamruk’un anlattıkları, insanın kanını dondurur mahiyette. Öte yandan tanıklar, İsrail’in her türlü yıldırma politikasına, fiziksel ve psikolojik baskısına rağmen nasıl pasif direnişi sürdürdüklerini ve direndiklerini dile getirmekten de geri durmadılar.
Özgürlük Filosu’nun katılımcıları, bu yolculuk sırasında yaşadıkları ve hayatları boyunca unutamayacakları en çarpıcı olayları da bizimle paylaştılar. Bu noktada onları en çok etkileyen şey, İsrail’in ırkçılığı diyebiliriz. Filoya katılan Müslüman ve özellikle Türk erkeklere yapılan korkunç muameleden yabancı, özellikle de Batı’dan gelen katılımcılar gerçekten çok etkilenmişler ve rahatsız olmuşlar. Ayrıca İHH çalışanlarından Cevdet Kılıçlar’ın fotoğraf çekerken vurulması ve şehadeti katılımcıları en çok etkileyen olayların başında yer alırken, çoğunu etkileyen kişi ise şehit Çetin Topçuoğlu’nun eşi Çiğdem Topçuoğlu olmuş. En çok hayrete düştükleri durum ise tepeden tırnağa silahlı İsrail askerlerinin, bütün yolcuları esir almış ve tamamen savunmasız bir hâlde bırakmış olmalarına rağmen, duydukları inanılmaz korku. Buna gerçekten bir anlam verememişler. Öte yandan Filo katılımcıları arasındaki daha önce hiç karşılaşmadıkları ve aslında hep özlemini çektikleri türden küresel dayanışma ve birlik-beraberlik ise bir başka unutamadıkları nokta ve bu yaşanmış ortak tecrübe, bugün bütün Hepsinin büyük bir aile hâline getirip birbirine kenetlemiş durumda. Saldırı anı ise bizzat şahit olanların pek çoğu için gerçek üstü bir olay, adeta bir film...
Röportajları okurken bu kanlı saldırının dünyanın farklı coğrafyalarında olumlu ve olumsuz nasıl yankı bulduğunu da göreceksiniz. Sadece siyasi ve toplumsal anlamda değil, bireysel olarak da… Bu noktada mesela Edda Manga’nın anlattığı, saldırının ardından Mısır’ın Refah Sınır Kapısı’nı açması sayesinde dokuz yıl sonra Gazze’ye dönüp annesini görebilecek Filistinlinin hikâyesi önemli bir ayrıntıydı. Yine, her ne kadar  bu kitaptaki röportajında konuya değinmemiş olsa da daha önce kaleme alıp bizimle paylaştığı uzun hikâyesinde yer alan bir anekdota göre, Özgürlük Filosu’nun erkek katılımcılarından birinin Yahudi olan eşi, -kendisine tam destek verdiği ve yardım ettiği için- İsrail’in politikalarına tam destek veren öz kızı tarafından dışlanmış ve torununu ancak kızı evinde yokken görebilir hâle gelmiş… Bu küçücük hikâyeler, Filonun etkisinin sadece katılımcılarıyla sınırlı kalmadığının ve yine sadece siyasi ve toplumsal alanda yankı bulmadığının, dünyanın dört bir yanında farklı insanların hayatlarını olumlu veya olumsuz ama doğrudan etkilediğinin birer göstergesi.
Katılımcıların İsrail saldırganlığının ilk elden şahitleri olarak bu ülke hakkındaki yorumları da gerçekten dikkat çekici ve önemli. Bu cevaplar, İsrail’e hem sempati hem de nefret duyanların zihinlerindeki şablonları yıkacak ve ezberleri bozacak pek çok bilgiyi de içinde barındırıyor. Özellikle ülkemizde uzun senelerdir dillendirilen “yenilmez-yıkılmaz-güçlü İsrail ve İsrailli” imajının ne kadar abartılı olduğunu artık idrak etmeye ve gerek ülkemizde gerekse dünyanın her köşesinde yaşanan olayları illa da “Siyonist komplosu”na bağlama alışkanlığının değişmesine umarız bu kitap bir katkıda bulunur. Zira korku üzerine kurulan ve sürekli korkudan beslenen bu yapının, elinden yüksek teknolojisini aldığınızda aslında son derece titrek ve zayıf olduğunu, mantıksızca ve çocukça hareket ettiğini, ama öte taraftan korku hissinin her türlü gayriinsaniliği ve gayriahlakiliği teşvik ettiğini röportajlar çok net bir şekilde ortaya koyuyor.
Öte yandan katılımcıların bir kısmının, özellikle İsrail devleti/hükümeti ile İsrail halkı arasındaki ve İsrail halkının da kendi içindeki ayrıma dikkat çekmeleri çok önemli bir nokta. Zira gerek İsrail’de gerekse dünyada Siyonist rejimin ırkçı politikalarına ve Filistin topraklarını işgaline karşı duran pek çok vicdan sahibi Yahudi var. Bu noktada Gene St.Onge’un röportajında, Filistin halkının hakları nı savunan ABD/Berkeley’deki Haham Lerner’ın koyu İsrail yanlısı Amerikan politikasının değişebilmesi için kendilerini nasıl teşvik ettiğine dair aktardıkları, bu noktada önemli bir katkı oldu. Yine bu noktadan hareketle kitaptaki röportajlar, ülkemizde “Filistin davasının ve mazlum halkların savunuculuğunu sadece Müslümanlar yapar” şeklindeki yaygın ve yanlış anlayışın değişmesine; Yahudi’sinden Hristiyan’ına, diğer dinlerin mensuplarından inançsızlara kadar vicdanlı herkesin ve her kesimin bu davaya -hatta bazı Müslümanlardan daha bile fazla- gönül verdiğinin görülmesine umarız vesile olur. 
Özgürlük Filosu’nun katılımcıları İsrail’in saldırganlığına bizzat şahit olsalar da hepsi yeni filolara ve konvoylara katılma arzusunda olduklarını belirttiler; hatta bir kısmı eşi ve çocuklarını da yanına alarak bir sonraki filoya katılmak istediğini vurguladı. Gerek yüz yüze gerekse e-posta üzerinden yapılan röportajların sonunda bazıları, Özgürlük Filosu 2’de Mavi Marmara’yla Gazze’ye yol almak istediklerini, bunun mutlaka İHH’daki yetkililere iletilmesini istediler. Ayrıca Filoya sadece birer gönüllü olarak katılan bazı kişiler, şahit oldukları olaylardan sonra işlerini bırakıp kendilerini barış ve insan hakları savunuculuğuna adadıklarını belirttiler. Bu da İsrail’in -tıpkı Filistin’de olduğu gibi- Filoya karşı uyguladığı korkutma ve sindirme politikasının ve kanlı saldırısının gönüllüleri “uslu çocuklar” hâline getirmediğinin ve getiremeyeceğinin bir kanıtı aslında. İsrail’in, kanlı saldırılarının kendisini daha güvenli kılmadığını, aksine küresel vicdanda barış için daha çok çaba ve daha çok pasif direniş olarak makes bulduğunu artık görmesinin zamanı geldi de geçiyor.
Katılımcıların neredeyse tamamı, Filonun Gazze’ye ulaşamasa da hayallerinin çok daha ötesinde başarılı olduğu kanaatinde. Bazıları başarıya rağmen bunun yeterli olmadığını, yeni yeni konvoylar ve filolarla mücadeleye devam etmek gerektiğini vurguladılar. Özgürlük Filosu’nun bireysel, yerel, bölgesel ve küresel bazda ne gibi sonuçlar doğurduğunu ise ayrıntılı bir şekilde değerlendirdiler.
Öte yandan gerek Türk katılımcıların gerekse Türkiye hükümetinin bu süreçte ciddi bir itibar kazandığı verilen cevaplardan çok net bir şekilde anlaşılıyor. Katılımcıların pek çoğu, gerek röportajlarında gerekse e-postalarında, saldırı sırasında hayatta kalmalarını ve birkaç gün içinde hapishaneden kurtulup ülkelerine dönebilmelerini Türklere ve Türk hükümetinin çabalarına borçlu olduklarını özellikle dile getirdi. Gerek gemide gerekse Türkiye’ye dönüşlerinde karşılaştıkları muamele bütün yabancıları derinden etkilemiş görünüyor.
Hâlihazırda uluslararası alanda işleyen hukuki sürece dair görüşlerine gelince, bunun önemli olduğuna vurgu yapsalar da sonuçta çıkacak kararın uygulanabilirliğinden neredeyse hepsi şüpheli. Dolayısıyla genel kanaat hukuki alanda mücadele devam ederken halkların da mücadeleyi sürdürmesinin hayati önem taşıdığı yönünde.
Mavi Marmara ise Filo katılımcıları için çok büyük anlamlar ifade ediyor: Bir ev, bir aile; adaletin, özgürlüğün, dayanışmanın, onurun, insanlığın, cesaretin, pasif direnişin ve halkların gücünün bir simgesi; bir umut, bir rüya; kutlu bir gemi, bir Burak...
***
Beş ay gibi kısa bir sürede Özgürlük Filosu’nun otuz dokuz yolcusuyla röportajlar yaparak bunları Türkçe ve İngilizce iki ayrı kitap olarak hazırlamamda doğrudan veya dolaylı emeği geçen herkese teşekkür ederim.  
Yönelttiğim sorulara içtenlikle cevap veren bu kitabın ve Özgürlük Filosu’nun asıl kahramanlarından olan otuz dokuz kişiye müteşekkirim.                                                                       

Zahide Tuba Kor
23 Mayıs 2011, İstanbul






[i] 4 Haziran 2010’da Laura Macdonald Stuart, Maryam Luqman Talib ve Paveen Yaqub; 26 Aralık’ta Dimitris Pleionis, Fatima Mohammadi, Haya Al Shatti, Laura Arau Crusellas, Manuel Espinar Tapial ve Osama Qashoo; 27 Aralık’ta Ahsan Shamruk, Alexandra Lort Phillips, Baboo Adem Zanghar, Nadeem Ahmed Khan, Nur Fitri Moeslim Taher ve Sarah Colborne; 28 Aralık’ta Şeza Berakat Bint Abdüllatif; 18 Mart 2011’de ise Şeyh Raid Salah ile yüz yüze röportajlar yapılmıştır.

[ii] E-posta yoluyla gerçekleştirilen röportajlar şunlardır: David K. Schermerhorn (5 Mart), David Segarra (10 Mart), Edda Virginia Manga Otalora (2 Mart), Gadija Davids (29 Mart), Gene St.Onge (4 Mart), Hassan Ghani (12 Şubat), Huwaida Arraf (18 Mart), Iara Lee (7 Mart), Inge Höger (15 Nisan), İsmail Ali Naşvan (17 Mart), Jerry Campbell (12 Mart), Kenneth O’Keefe (3 Nisan), Kevin Neish (16 Mart), Mustafa İsmail Naşvan (17 Mart), Nicci Enchmarch (21 Mart), Paul Larudee (16 Mart), Surya Fachrizal Aprianus Ginting (12 Mart), Vassima Ibn Salah (14 Mart).